สภาพภูมิศาสตร์ ทีตั้งเเละอาณาเขตของอำเภอนาคู
นาคู เป็นอำเภอที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดกาฬสินธุ์ และเป็นอำเภอที่อยู่ห่างตัวจังหวัด 88 กิโลเมตร จากหลักฐานมุขปาฐกะที่เป็นคำบอกเล่าสืบต่อๆ
กันมา หลักฐานเอกสาร สภาพพื้นที่ และจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ พบว่ามีการเริ่มตั้งบ้านเรือนมื่อ พ ศ. 2384 โดยอุปฮาด ขุนเทพ และขุนมีสิทธิ์ พร้อมด้วยครอบครัวเเละญูาติได้
อพยพหลบภัยจากบ้านบก เมืองวัง ฝั่งซ้ายเเม่น้ำโขง พร้อมไพร่พลมาตั้งบ้านเรีอนอยู่บริเวณหุบเขาภูพานข้างทิศตะวันตก ที่แห่งนั้นเป็นสันคูหรีอเนินดินเรียกว่า “บ้านนาคู” การ
ติดต่อกับจังหวัดใช้เส้นทางหลวงแผ่นดินหลายเลข 2040 และ 2101 มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอใกล้เคียง ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอภูพาน เเละอาเกอเต่างอย จังหวัดสกลนคร
ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเขาวง และอำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฯสินธุ์
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร และอำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอาเภอห้วยผึ้ง และอำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์
ลักษณะ ภูมิประเทศ
อำเภอนาคู ประกอบด้วยภูมิลักษณ์ สภาพพื้นที่ส่วนใหญูเป็นพื้นที่นาเกีอบทั้งหมด มีที่ดอนและเเหล่งน้ำอยู่บ้าง เป็นที่ราบก้นกระทะ ตอนบนเป็นภูเขาตามแนวทิวเขาภูพาน ตอนกลางเป็นเนินดินสลับป่าโปร่ง
มีเทือกเขาภูพานล้อมรอบแล้วลาดลงเป็นที่ราบทางด้านทิศใต้บริเวณที่เป็นเขาภูพานปกคลุมด้วยป่าไม้มีลักษณะภูมิประเทศเช่นนี้ มีบริเวณตั้งแต่ด้านทิศเหนือและทิศตะวันตก มีทิวเขาภูพานทอดตัวตั้งเป็นแนว
ยาวสลับหุบเขาและป่าโปร่ง เเละเป็นต้นกำเนิดลำห้วยยาง ลำห้วยมะโน และลำห้วยขาม ไหลลงสู่ลำน้ำยังในเขตท้องที่ตำบลภูแลนช้าง จำนวนเนี้อที่ทั้งสิ้นประมาณ 212 ตารางกิโลเมตร สูงจากระดับน้ำทะเล
ปานกลาง ระดับสูงสด 262 เมตร และระดับต่ำสุด 168 เมตร
สภาพภูมิอากาศ
ภูมิอากาศในถิ่นนี้ โดยทั่วไปจะมีฝนตกชุกในฤดูฝน เนื่องจากเป็นหุบเขาและที่ราบระหว่างเขา ระดับอุณหภูมิที่แตกต่างกันจึงมีมากกว่าบริเวณที่ราบกว้างใหญ่ทั่วไป กล่าวคือฤดูฝนจะเริ่มตั้งแต่เดีอนพฤษภาคม-
ตลาคม ฤดูหนาวจะเริ่มเดีอนพฤศจิกายน-มกราคม ฤดูร้อนจะเริ่มตั้งแต่เดีอนกุมภาพันธุ์เมษายน ในฤดูร้อนอากาศร้อนจัด และฤดูหนาวอากาศหนาวจัด รวมทั้งมีการแตกต่างกันระหว่างอุณหภูมิในเวลากลางวันและ
กลางคืนด้วย
ทรัพยากรธรรมชาติ
นาคูเป็นแหล่งทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ์ให้คุณประโยชน์แก่ประชากรในถิ่นนี้และเป็นสมบัติล้ำค่าในยุคนี้ คือ น้ำ ปศุสัตว์ พรรณไม้ และพันธุ์สัตว์นานาชนิดเหมาะแก่การศึกษาธรรมชาติวิทยาเป็นอย่างยิ่ง และเป็น
แหล่งบ่อน้ำแร่ที่สามารถพัฒนาศักยภาพของน้ำที่มีประสิทธิภาพสูงสุดกว่าอำเภออี่น ๆ ในภูมิภาคนี้ ดิน ลักษณะดินเป็นดินเหนียวปนทราย โดยทั่วไปดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำและอุ้มน้ำได้น้อย การตอบสนอง
ของดินต่อการใช้ปุ๋ยมีต่ำ และปลูกพีชไม่ค่อยได้ผล ข้อจำกัดของการตลาดเกษตร ประสบกับปัญหาขึ้นลงของราคาสินค้าเกษตรอย่างมากและโอกาสทางการตลาดมีจำกัด ซึ่งเป็นผลทำให้เกษตรกรปลูกข้าวเพื่อ
การยังชีพแทนที่จะปลูกเพี่อการขายและหลีกเลี่ยงการใช้ต้นทุนการผลิตที่มีราคาสูงด้วย
การตั้งถิ่นฐานและอาชีพ
การตั้งถิ่นฐานและอาชีพของประชาชนประกอบด้วย 5 ตำบล 55 หมู่บ้าน มีชนเผ่าต่างๆ อาศัยอยู่ รวม 3 เผ่า ได้แก่ เผ่าลาวพวน หรือเผ่าไทพวน เผ่าพุไท หรือภูไท และเผ่า ย้อ
เผ่าลาวพวนหรีอไทพวน เป็นชาวไทยกลุมใหญ่อาศัยอยู่ทัวไปในอำเภอนาคู โดยเฉพาะในท้องที่ตำบลนาคู ภูแล่นช้าง และโนนนาจาน ส่วนตำบลสายนาวังมีสองหมู่บ้าน คือ
บ้านนากุดสิม และบ้านหนองขามปัอม ส่วนตำบลบ่อแล้วมีเพียงหมู่บ้านเดียว คีอ บ้านบ่อแก้ว
พุไทหรีอภูไทในอำเภอนาคูมี 7หมูบ้าน คีอ ตำบลบ่อแก้วมีชาวภูไทที่บ้านดอนแคน บ้านนางาม บ้านหินลาด บ้านหว้าน และบ้านม่วงกุล ตำบลสาบนาวัง มีชาวภูไททีบ้านกุดตาใกล้ และบ้านจอมศรี
ย้อในท้องที่อำเภอนาคูเป็นชาวไทยกลุ่มน้อย มีย้ออาศัยอยู่ 3 หมู่บ้าน คีอ บ้านนากระเดา ตำบลสายนาวัง และบ้านโนนศาลา บ้านหนองห้าง ตำบลภูแล่นช้าง ซึ่งมีสำเนียง
ภาษาผิดเพี้ยนไปจากภาษาในท้องถิ่นเล็กน้อย
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอนาคูแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 55 หมู่บ้าน ได้แก่
| 1. |
นาคู |
|
|
|
(Na Khu) |
|
|
|
14 หมู่บ้าน |
|
| 2. |
สายนาวัง |
|
|
|
(Sai Na Wang) |
|
|
|
8 หมู่บ้าน |
|
| 3. |
โนนนาจาน |
|
|
|
(Non Na Chan) |
|
|
|
9 หมู่บ้าน |
|
| 4. |
บ่อแก้ว |
|
|
|
(Bo Kaeo) |
|
|
|
14 หมู่บ้าน |
|
| 5. |
ภูแล่นช้าง |
|
|
|
(Phu Laen Chang) |
|
|
|
10 หมู่บ้าน |
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอนาคูประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 6 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลนาคู ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลนาคู
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาคู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาคู (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนาคู)
- องค์การบริหารส่วนตำบลสายนาวัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสายนาวังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโนนนาจาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนนาจานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อแก้วทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลภูแล่นช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลภูแล่นช้างทั้งตำบล
ลอยกระทงนาคู ฟื้นฟูสนามบินเสรีไทย
ลักษณะพื้นที่และความเป็นอยู่แต่ละตำบล
ตำบลนาคู พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพี้นที่นา เป็นที่ดอนและแหล่งน้ำบ้าง นอกจากนี้ยังมีคลองส่งน้ำจากอ่างเก็บน้ำลำห้วยมะโน เพือใช้ปลูกพืชในฤดูแล้ง เช่น ข้าวโพด ถั่วลิสงพืชผักชนิดอี่นๆ เเละยาเทอร์กิช(ยาสูบ) เป็นอาชีพเสริม มีลำห้วยยาง และลำห้วยมะโนไหลผ่านลงสู่ลำน้ำยังหรือลำพะยังในท้องที่ตำบลภูแล่นช้าง ดินเป็นดินเหนียวปนดินทราย มีถ้ำเสรีไทยซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่งดงาม ทัศนียภาพที่ร่มรื่น
ตำบลบ่อแก้ว ชั้นที่เป็นพี้นที่นาเกือบทั้งหมด มีที่ดอนและแหล่งน้ำบ้าง มีลำห้วยจาน ลำห้วยแข้ และลำห้วยขามไหลผ่านลงสู่ลำห้วยยาง ในท้องที่ตำบลโนนนาจาน มีอ่างเก็บน้ำห้วยจาน ดินเป็นดินเหนียวปนทราย มีน้ำตกคำเตย และน้ำตกผานางคอย เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สวยงาม น่าทัศนายิ่งนัก หน้าแล้งประชากรจะปลูกพริก ข้าวโพด ถั่วลิสงพืชผัก ยาเทอร์กิช โดยอาศัยน้ำจากอ่างเก็บน้ำลำห้วยจาน
ตำบลสายนาวัง ตำบลนี้มีลำห้วยนาไหลผ่านลงสู่ลำห้วยมะโน พื้นที่ส่วนใหญูเป็นพื้นที่นาเกือบทั้งหมด มีที่ดินและแหล่งน้ำอยู่บ้าง ดินเป็นดินเหนียวปนดินทราย หลังจากการเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จเเล้ว ประชาชนเริ่มปลูกพริก ยาเทอร์กิช และพืชผักอื่นๆ เป็นอาชีพเสริม
ตำบลภูแล่นช้าง ชั้นที่ตำบลนี้มีลำน้ำยังไหลผ่าน พื้นที่อุดมสมบูรณ์เป็นทีลุ่มมีน้ำท่วมถึงพื้นที่ส่วนใหญู่เป็นที่นา เป็นที่ดอนและเเหล่งน้ำ ดินเป็นดินเหนียวปนดินทราย เมี่อเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จจะเริ่มปลูกพริก พืชผลผักชนิดอื่น ๆ
ตำบลโนนนาจาน ชั้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่มาและมีที่ดอน มีลำห้วยขามไหลผ่านลงสู่ลำห้วยยาง ดินเป็นดินเหนียวปนดินทราย ประชาชนจะปลูกพริก ข้าวโพด ถั่วลิสง พืชผักโดยอาศัยน้ำจากฝายน้ำล้นด้วยขาม หลังจากการเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว
ลอยกระทงนาคู ฟื้นฟูสนามบินเสรีไทย
พยาบาลชุมชนคนหนึ่ง ที่อยากแบ่งปันประสบการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ต้องการถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในอำเภอนาคู จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งเป็นถิ่นกำเนิด เชิญทุกท่านร่วมแบ่งปันเรื่องราว ความรู้ ประสบการณ์ ด้วยกันนะครับ
